Tự tin, không ngại nói sai, tham gia nhiều hoạt động bằng ngoại ngữ mình đang học là một vài bí kíp giúp bạn nhanh chóng nắm bắt được kỹ năng giao tiếp cơ bản và tiến tới thành thạo một ngôn ngữ mới.
Bạn muốn làm một công việc mình mơ ước ở nước ngoài, nhưng có một vấn đề: bạn cần kỹ năng ngoại ngữ mà lại không có nhiều thời gian. Làm được việc này có vẻ như là một nhiệm vụ bất khả thi, nhưng theo các chuyên gia ngôn ngữ, bạn có thể học được kỹ năng giao tiếp cơ bản chỉ trong vài tuần, và sử dụng thuần thục ngoại ngữ mới chỉ trong vài tháng.
Dù không thể nhanh chóng đạt đến trình độ đủ để đọc văn chương nước ngoài, bạn có thể trau dồi vốn từ vựng và ngữ pháp phù hợp với môi trường làm việc, dù đó là lĩnh vực ngoại giao hay chứng khoán.
Tự tin
Đôi khi công việc yêu cầu đi nước ngoài nhiều khiến bạn phải tìm cách giao tiếp bằng nhiều ngôn ngữ. Kỹ sư Benny Lewis học 7 thứ tiếng, gồm Tây Ban Nha, Pháp, Đức và thậm chí cả tiếng Trung Quốc, để phục vụ cho công việc. Lewis mất hơn một năm để học ngoại ngữ đầu tiên, tiếng Tây Ban Nha, nhưng tốn ít thời gian hơn để học các ngôn ngữ sau đó, kể cả tiếng Trung giao tiếp cơ bản.
Những cuốn sách liệt kê các câu thoại thông thường và khóa học trên mạng có thể giúp ích cho giai đoạn đầu. Những tài liệu này cung cấp cho bạn kho từ vựng và sự tự tin cần thiết để giao tiếp với người bản xứ. Đây là bước khởi đầu rất quan trọng trong việc học ngoại ngữ, các chuyên gia cho biết.Bí quyết của Lewis là khi bắt đầu học, ông tưởng tượng ra những tình huống thường gặp trong cuộc sống hàng ngày, rồi từ đó nghĩ ra cách đáp lại những câu hỏi cơ bản từ người lạ. Sau một thời gian, Lewis thậm chí còn có thể biên dịch tài liệu chuyên ngành kỹ thuật.
"Trong giai đoạn đầu, rào cản lớn nhất là thiếu tự tin", Lewis nói. "Sau khi tôi thực hành nói nhiều, điều đó dần cải thiện".
Thật vậy, đôi lúc chỉ cần có đủ tự tin để giao tiếp cũng đã khiến bạn tiến bộ đáng kể. "Nhiều người không tiến bộ vì họ không dám mở miệng", ông Michael Geisler, phó chủ tịch các trường ngoại ngữ tại đại học Middlebury ở Vermont, Mỹ, nói. "Nếu không dám nói thì bạn sẽ chậm tiến bộ hơn".
Điều này có nghĩa là không ngại mạo hiểm và không sợ nói sai. Khi bắt đầu học tiếng Tây Ban Nha, Lewis nói chuyện như thể vừa từ trong rừng ra. Thế nhưng hai tuần sau đó, ông có niềm vui đầu tiên. "Bàn chải của tôi bị hỏng và tôi có thể tự mua cái mới ở siêu thị", ông nói. "Dù đi đâu, bạn cũng sẽ gặp được người nhẫn nại".
Hòa mình vào môi trường ngôn ngữ
Geisler tin rằng hoàn toàn hòa mình vào môi trường ngoại ngữ là yếu tố mang tính quyết định để học tiếng nhanh. Càng đắm chìm vào ngoại ngữ như đọc, nghe đài hay giao tiếp thì bạn sẽ càng tiến bộ nhanh.
Sinh viên Đại học Middlebury được yêu cầu tham gia tất cả hoạt động ngoài giờ, từ thể thao cho đến diễn kịch, bằng ngoại ngữ họ đang học. Trường Middlebury cũng có các khóa học 10 ngôn ngữ khác nhau, gồm tiếng Pháp, Đức, Trung Quốc và Hebrew.
Sáng kiến này cũng được Học viện Ngoại giao tại Washington khuyến khích thực hiện. Đây là nơi đào tạo ngoại ngữ cho nhiều nhà ngoại giao Mỹ. Học viện này có kinh nghiệm dạy hơn 70 ngoại ngữ với các khóa học kéo dài tối đa 44 tuần, nhằm giúp sinh viên đạt được "Mức 3", tức là có thể đọc hiểu tài liệu như tạp chí Time hay bàn luận chuyên sâu.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia, bạn chỉ cần mất vài tuần để có thể giao tiếp cơ bản, nhất là khi có cơ hội trò chuyện thường xuyên. James North, tại Học viện Ngoại giao Mỹ, cho biết trường khuyến khích sinh viên giao tiếp với người bản xứ.
"Bạn cần đầu tư không chỉ chất xám mà cả trái tim nữa", ông nói. Bạn có thể làm tình nguyện viên hoặc hòa mình vào cộng đồng địa phương ở nhà hàng hoặc nơi công cộng.
Tại các thành phố lớn thường có những nhóm học ngoại ngữ họp mặt vài lần một tuần để thực hành tiếng. Ngoài ra còn có trang web cho phép người học ngoại ngữ giao tiếp với nhau. Lewis gợi ý trang italki.com, giúp học viên nói chuyện với người bản xứ hoặc giáo viên hay là lang-8.com vàvoxswap.com.
Tiếp xúc thường xuyên với các chuyên gia ngôn ngữ hay người bản xứ giúp bạn có người giúp kiểm tra và chỉnh sửa lỗi sai. "Khổ luyện sẽ mang lại thành công", North nói. "Nhưng luyện tập mà không có kèm cặp thì chỉ giúp bạn thành công ở mức độ vừa phải", cần phải có người theo dõi để kiểm chứng là bạn đang đi đúng hướng".
Từ ngữ trước, ngữ pháp sau
Bạn cần xin nhận xét từ những người mình trò chuyện cùng, và cho họ biết rằng bạn không ngại bị chỉ ra lỗi sai về từ vựng cũng như ngữ pháp, dù các chuyên gia cho rằng bạn không cần quá lo lắng về ngữ pháp trong giai đoạn đầu. Sử dụng ngôn ngữ trước, ngữ pháp cứ để sau, Lewis nói.
Khi bạn đã sẵn sàng học ngữ pháp, Lewis gợi ý sử dụng các trang nhưradiolingua.com hay languagepod101.com. Đây là những trang rất hữu ích để trau dồi ngữ pháp và phân tích ngôn ngữ. "Đến lúc đó, bạn sẽ biết nhiều ngữ cảnh. Bạn sẽ hiểu được các quy tắc và tại sao họ lại nói như vậy", ông nói.
Trong lúc học, bạn cần phải theo dõi thông tin từ truyền thông nước ngoài càng nhiều càng tốt. Ban đầu, bạn có thể đọc sách thiếu nhi hoặc xem lại những bộ phim quen thuộc bằng tiếng nước ngoài. Nếu bạn đặt ra mục tiêu cụ thể, như đủ khả năng giao tiếp với đối tác hoặc sử dụng ngoại ngữ tại công sở, thì đây sẽ là điều thúc đẩy bạn học cách giao tiếp nhuần nhuyễn.
Tuy nhiên, đừng quá tham vọng. Nếu bạn đặt mục tiêu rằng mình sẽ thành thạo một ngôn ngữ chỉ trong hai tháng, nhiều khả năng bạn sẽ thất vọng. Còn nếu bạn chỉ muốn đạt đến trình độ đủ để giao tiếp trôi chảy, nhất là trong công việc, thì đó sẽ là mục tiêu gần tầm tay hơn.